ΠΕΡΙ ΠΙΣΤΕΩΣ ΣΕΑΥΤΟΝ

Τι να σημαίνει "πιστεύω στον εαυτό μου";

Για φανταστείτε να έπρεπε να το αποδεικνύετε αυτό κάθε μέρα, μόνο και μόνο απλά για να βγάζετε το ψωμί σας !

Πόσο διατεθιμένοι είστε να "πουλήσετε" για να φτάσετε το στόχο σας;

Χωρίς περαιτέρω ανάλυση, αναδημοσιεύω ένα τμήμα από κάποιο αγαπημένο μου θεατρικό έργο. Λέγεται "ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΜΕ ΘΕΑ", αλλά πολλοί από εσάς ίσως να το έχετε δει στην τηλεόραση με τον πρωτότυπο αμερικάνικο τίτλο GLENGARRY GLEN ROSS (1982), τoυ Αμερικανού θεατρικού συγγραφέα και σκηνοθέτη David Mummett.

Θα επανέλθω άλλη φορά στη σχέση λατρείας μου με το Αμερικανικό θέατρο και τον ωμό ρεαλισμό του, τους καταξιωμένους του συγγραφείς και κυρίως τούτον εδώ, που άξια συνεχίζει την ιστορία του Μίλλερ, του Ο'Νηλ, του Τέννεση και τόσων άλλων.

Προς το παρόν παραθέτω την παρακάτω σκηνή, διαδραματιζόμενη ανάμεσα στον "πωλητή" Ρόμα και τον "αγοραστή" Λινγκ, που στην παράσταση ερμήνευαν αντίστοιχα με καταπληκτική δεξιοτεχνία οι Γιώργος Κέντρος και Γιώργος Μακρής. Η μετάφραση, για να μην το ξεχνάμε, ήταν του Δημήτρη Τάρλοου. Επαναλαμβάνω, από τις καταπληκτικότερες θεατρικές εμπειρίες μου, είναι σίγουρο ότι λίγα μπορούν να μεταφερθούν μόνο από την ανάγνωση του κειμένου, αλλά αν σας κεντρίζει νοικιάστε το DVD.

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ, ΣΚΗΝΗ 3

Το εστιατόριο. Ο Ρόμα κάθεται μόνος του στο σεπαρέ. Ο Λινγκ κάθεται στο διπλανό σεπαρέ. Ο Ρόμα του ‘χει πιάσει την κουβέντα.

ΡΟΜΑ .. . Πάντα τα βαγόνια των τραίνων μυρίζουν ελαφρώς σκατίλα. Τελικά όμως το συνηθίζεις. Και ομολογώ πως αυτό είναι και το χειρότερο. Ξέρεις πόσο καιρό μού πήρε εμένα να το συνηθίσω; Πολύ καιρό. Όταν πεθαίνουμε μετανιώνουμε γι’ αυτά που δεν κάναμε. Φοβάσαι μήπως είσαι αδερφή...; Λοιπόν, Θα σου πω κάτι: όλοι αδερφές είμαστε. Νομίζεις ότι είσαι κλέφτης; Ε, και τι έγινε; Σε καταπιέζει η Ηθική της μεσοαστικής τάξης...; Ξεφορτώσου την. Πέτα την. Απάτησες τη γυναίκα σου...; Αφού το ‘κανες, μάθε να ζεις μ’ αυτό. (Παύση) Σ’ αρέσει να πηδάς μικρά κοριτσάκια, αποδέξου το. Υπάρχει απόλυτη ηθική; Μπορεί. Ε, κι έπειτα; Αν νομίζεις ότι υπάρχει, γίνε εσύ ηθικός. Οι κακοί άνθρωποι πάνε στην κόλαση; Δεν το νομίζω. Αν όμως εσύ το νομίζεις, πράξε αναλόγως. Υπάρχει κόλαση επί της γης; Υπάρχει. Ε, λοιπόν εγώ δεν δέχομαι να ζήσω σ’ αυτήν. Έτσι είμαι εγώ. Έχεις πάει ποτέ για χέσιμο και μετά να νιώθεις σαν να ‘χεις κοιμηθεί κάνα δωδεκάωρο...;

ΛΙΝΓΚ Τι αν έχω...;

ΡΟΜΑ Ναι.

ΛΙΝΓΚ Δεν ξέρω.

ΡΟΜΑ Ή για ένα κατούρημα...; Ένα ωραίο γεύμα δεν πιάνει μπάζα μπροστά στο κατούρημα. Αλλά και οι άλλες απολαύσεις είναι ανώτερες απ’ το φαγητό. Ξέρεις γιατί; Γιατί το φαγητό είναι φαγητό και τίποτα περισσότερο. Όλα αυτά τα σκατά που τρώμε, μας κρατάν στα πόδια μας. Αλλά είναι φαγητό και τίποτ’ άλλο. Τα καλά γαμήσια που ‘χεις κάνει. Τι θυμάσαι απ’ αυτά;

ΛΙΝΓΚ Τι θυμάμαι...;

ΡΟΜΑ Ναι.

ΛΙΝΓΚ Μμμ...;

ΡΟΜΑ Δεν ξέρω. Για μένα, πάντως, αν αξίζει κάτι, δεν νομίζω ότι είναι ο οργασμός. Είναι κάποιες γκόμενες, που σου ακουμπήσανε τα μπράτσα στο λαιμό, ή κάτι που σου ‘κανε ένα βλέμμα τας. Ένας ήχος της... ή εγώ ξαπλωμένος στο — άκου τώρα να δεις: είμαι ξαπλωμένος στο κρεβάτι· το επόμενο πρωί μου φέρνει γαλλικό καφέ με λίγο γάλα. Μου προσφέρει τσιγάρο, τ’ αρχίδια μου μπετόν αρμέ. Με νιώθεις; Θέλω δηλαδή να σου πω, τι είναι η ζωή μας; (Παύση) Ή περιμένουμε το μέλλον, ή ζούμε με το παρελθόν. Κι αυτό είναι η ζωή μας. Πάει και τελείωσε. Η στιγμή τι απέγινε; (Παύση) Και τι ‘ναι αυτό που φοβόμαστε; Την απώλεια. Τι άλλο; (Παύση) Ότι Θα κλείσει η τράπεζα. Ότι θ’ αρρωστήσουμε, π γυναίκα μου θα σκοτωθεί σ’ αεροπορικό, θα καταρρεύσει το χρηματιστήριο... Θα μου καεί το σπίτι.., πόσα απ’ αυτά θα συμβούν...; Κανένα. Εμείς όμως ανησυχούμε όπως και να ‘χει. Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν νιώθουμε ασφαλείς. Πώς μπορώ να νιώσω ασφαλής; (Παύση) Αποκτώντας πλούτο χωρίς Καμία αίσθηση του μέτρου; Όχι βέβαια. Και τι πάει να πει αίσθηση του μέτρου. Αυτό είναι αρρώστια. Είναι παγίδα. Δεν υπάρχει μέτρο. Μόνον απληστία. Τι μπορούμε να κάνουμε; Η σωστή αντίδραση, θα ‘λεγε κανείς ότι είναι να πούμε: «υπάρχει μια περίπτωση στο εκατομμύριο να συμβεί το τάδε... χέσ’ το, αποκλείεται να μου συμβεί εμένα»... Όχι όμως. Νομίζω πως ξέρουμε ότι αυτό δεν είναι το σωστό οπότε λέμε ότι ο ορθός τρόπος αντίδρασης είναι να πούμε «υπάρχει μια περίπτωση στα τόσα να μου συμβεί κάτι... Θεέ μου, φύλαγέ με. Είμαι αδύναμος, κάνε να μη συμβεί σ’ εμένα...» Αλλά και σ’ αυτό λέω όχι. Εγώ. Υπάρχει κι άλλη λύση. Ποια; «Αν συμβεί, ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΠΙΘΑΝΟ, γιατί αυτά δεν περνάνε απ’ το χέρι μας, θα το αντιμετωπίσω. Όπως αντιμετωπίζω σήμερα, εκείνο που μ’ απασχολεί σήμερα». Αυτός λέω εγώ ότι είναι ο σωστός τρόπος αντίδρασης. Κάνω αυτά που μου φαίνονται σωστά σήμερα. Εμπιστεύομαι την κρίση μου. Και αν το θέμα ασφάλεια με απασχολεί, κάνω αυτό που σήμερα νομίζω πως θα με κάνει να νιώσω ασφαλής. Κι αν πράττω καθημερινά με τέτοιον τρόπο, όταν θα ‘ρθει εκείνη η μέρα που θα ‘χω ανάγκη από ένα αποκούμπι, α) το πιο πιθανό είναι το ‘χω ήδη και, β) το πραγματικό αποκούμπι μου είναι η δύναμη που διαθέτω, έτσι ώστε να ενεργώ καθημερινά δίχως φόβο. (Παύση) Σύμφωνα μ’ αυτά που μου υπαγορεύει η λογική μου. (Παύση) Μετοχές, ομόλογα, έργα τέχνης, ακίνητα. Λοιπόν: τι είναι όλ’ αυτά; (Παύση) Μια ευκαιρία. Τι ευκαιρία; Να βγάλουμε λεφτά; Μπορεί. Να χάσουμε λεφτά; Μπορεί. Να αποσυρθούμε για να το «φιλοσοφήσουμε»; Κι αυτό μπορεί. Οπότε τι ρε πούστη; Πες μου και κάτι που να μην είναι ευκαιρία. Όλα ευκαιρίες είναι. Και τίποτ’ άλλο. Τυχαία γεγονότα. Σε πλησιάζει ένας τύπος, κάνεις εσύ ένα τηλεφώνημα, επιστρέφεις συμπληρωμένο ένα κουπόνι, δεν έχει και σημασία, «υπάρχουν κάτι οικόπεδα που Θα ‘θελα να δείτε». Τι σημαίνει αυτό; Ό,τι θέλεις εσύ να σημαίνει. (Παύση) Λεφτά; (Παύση) Αν αυτό είναι το σημαντικό για σένα, καλώς. Ασφάλεια; (Παύση) Άνεση; «Κάποιος μαλάκας που θέλει να ‘κονομήσει εις βάρος μου» ή «με διαπερνά ένα ρίγος Θα ‘ναι η μοίρα που με καλεί…». Όλ’ αυτά είναι ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΝ Σ’ ΕΣΕΝΑ. (Παύση) Όπως τ’ ακούς. Σε τι διαφέρουν μεταξύ τους; (Παύση) ‘Έναν φρεσκοπαντρεμένο τον χτυπάει ένα ταξί. Ένας λαντζιέρης κερδίζει το λαχείο... (Παύση) Τίποτα, τσίρκουλο είν’ όλα. Και θα μου πεις «πού είναι το ενδιαφέρον... τι είν’ αυτό που μας τραβάει , (Παύση) Ότι είμαστε όλοι διαφορετικοί. (Παύση) Δεν είμαστε ίδιοι.. (Παύση) Δεν είμαστε όλοι ίδιοι... (Παύση) Χμμμ... (Παύση. Αναστενάζει) Ψόφησα σήμερα. (Παύση) Τι πίνεις;

ΛΙΝΓΚ Καμικάζι.

ΡΟΜΑ Ε, ας πιούμε άλλο ένα. Το όνομά μου είναι Ρίτσαρντ Ρόμα, εσένα;
ΛΙΝΓΚ Λινγκ. Τζέιμς Λινγκ.

ΡΟΜΑ Τζέιμς. Χάρηκα για τη γνωριμία. (Δίνουν τα χέρια) Χάρηκα για τη γνωριμία, Τζέιμς. (Παύση) Θέλω κάτι να σου δείξω. (Παύση) Μπορεί να μην σ’ ενδιαφέρει και καθόλου... αλλά μπορεί και να σ’ ενδιαφέρει. Ξέρω κι εγώ; Τι να πω πια. (Παύση. Βγάζει έναν μικρό χάρτη και τον ανοίγει πάνω στο τραπέζι) Τι είναι αυτό; Η Φλόριντα. Τα υψίπεδα Γκλενγκάρυ. Φλόριντα... «Φλόριντα. Μαλακίες, ε;» Μπορεί και να ‘ναι, σου είπα εγώ ότι δεν είναι; Κοίτα όμως εδώ: τι είναι αυτό; Αυτό είναι ένα κομμάτι γης. Και τώρα δώσε βάση σ’ αυτά που Θα σου πω:

Τέλος Πρώτης Πράξης

Αυτά, και τα σχόλια δικά σας.